วันปิยมหาราช ตรงกับวันที่ ๒๓ ตุลาคม ของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสวรรคตของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ แห่งราชวงศ์จักรี พระองค์ทรงเป็นที่รักใคร่อย่างล้นเหลือของพสกนิกรชาวไทยและชาวต่างประเทศ จึงได้รับการถวายพระราชสมัญญานามว่า "สมเด็จพระปิยมหาราช" ซึ่งมีความหมายว่า "พระมหากษัตริย์ที่ทรงเป็นที่รักยิ่งของปวงชน"
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๑๑ ทรงมีพระราชกรณียกิจที่สำคัญและเป็นคุณูปการต่อประเทศชาติอย่างอเนกอนันต์ ที่สำคัญทรงมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการปฏิรูปการคลังและการจัดตั้ง กระทรวงการคลัง (ในขณะนั้นคือ กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ) เพื่อวางรากฐานการบริหารประเทศให้ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ
ในปี พ.ศ. ๒๔๑๖ พระองค์ทรงจัดตั้ง หอรัษฎากรพิพัฒน์ ขึ้น เพื่อเป็น สำนักงานกลางในการรวบรวมรายได้และภาษีอากรของแผ่นดินเข้ามาไว้ที่แห่งเดียว แทนการจัดเก็บโดยขุนนางตามหัวเมืองที่ขาดการควบคุม ทำให้การจัดเก็บภาษีมีประสิทธิภาพมากขึ้น และลดการทุจริต ต่อมาพระองค์ทรงยกฐานะหอรัษฎากรพิพัฒน์ขึ้นเป็น กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ โดยเป็นหนึ่งในกระทรวงที่จัดตั้งขึ้นตามการปฏิรูปการปกครองส่วนกลาง (พ.ศ. ๒๔๓๕) โดยมีหน้าที่รับผิดชอบงานด้านการคลังทั้งหมด ทั้งการเก็บภาษีอากร การบริหารเงินแผ่นดินตามงบประมาณรายจ่ายประจำปี และการรักษาพระราชทรัพย์
